Aydınlatmanın Türleri
1– Doğal Aydınlatma: Ana kaynağı güneş olan gün ışığının, görsel konfor gereksinmelerini karşılamak üzere tasarlanan aydınlatma sistemi olarak tanımlanabilmektedir.
2 –Yapma (Yapay) Aydınlatma: Yapma ışık kaynaklarından üretilen ışığın, görsel konfor gereksinmelerini karşılamak üzere tasarlanan aydınlatma sistemi olarak tanımlanabilmektedir,
3-Bütünleşik Aydınlatma: Görsel konfor gereksinmelerini karşılamada, gün ışığının yetersiz kaldığı durumlarda takviye edici olarak yapma ışığın
kullanıldığı aydınlatma sistemi olarak tanımlanabilmektedir.
Aydınlatılan yere göre sınıflandırmada ise, aydınlatmanın iki türde ele alındığını
görüyoruz ki bu konuda yazılmış birçok kaynakta bu sınıflandırmayı görmemiz
olasıdır.
İç Aydınlatma: Çeşitli yapısal öğelerle dış çevreden ayrılmış, iç mekanların
aydınlatma sistemini konu alır.
Dış Aydınlatma: Bina dışı çeşitli ölçekteki yapma çevrenin aydınlatma sistemini konu alır.
Işık üretimleri açısından ışık kaynakları şunlardır.
Birincil ışık kaynakları; kendi kendilerine ışık yayabilen nesnelerdir, (güneş, mum, akkor telli lamba, vb.)
İkincil ışık kaynakları; birincil ışık kaynaklarından aldıkları ışığı yansıtarak ya da geçirerek ışık yayan nesnelerdir, (ay, atmosfer, pencere, duvar yüzeyi, vb.)
İyi Bir Aydınlatmanın Sağlayacağı Faydalar
Standartlara uygun, doğru aydınlatma yapıldığında;
1- Gözün görme yeteneği artar ( görüş keskinliği,
görme hızı artar).
2- Göz sağlığı korunur, görme bozuklukları önlenmiş
olur.
3- Görsel performans artacağından, yapılan işin verimi
artar böylece ekonomik yarar sağlanır.
4- Psikolojik açıdan da görsel konfor sağlanır.
Yararlanıcı içinde bulunduğu ortamda kendini daha
mutlu hisseder.
5- İyi görememe ya da görme yanılgılarından
doğabilecek kazalar azalır.
6- Güvenlik duygusu sağlanır.
Projelerde kullanılan tüm elemanların yerleri tam olarak belirtilecek ve en azından aşağıdaki standartlara uyulacaktır;
- a) Anahtarlar, 110 cm yukarda,
- b) Prizler, zeminden 40 cm yukarda,
ANAKOLON HATTI:Enerji bina girişinden sayaca kadar olan hatta anakolon hattı denir.
KOLON HATTI:Sayaçtan dağıtım panosuna kadar olan kısıma kolon hattı denir.En az 4mm2’lik iletken kullanılacak.
LİNYE HATTI:Dağıtım panosundan buata kadar olan kısma linye hattı denir.
Priz linyelerinde ve priz sortilerinde en az 2,5 mm2lik bakır iletken kullanılır. Priz linyelerinde her çizilen linyeye bir numara verilir. Böylece hangi sigorta ile ilişkilendirildiği kolayca takip edilir. Bütün prizler, toprak hatlı olmak zorundadır. Banyolarda en az iki (çamaşır makinesi ve elektrikli şofben gücüne uygun), mutfakta ise en az üç bağımsız priz linyesi (bulaşık makinesi, elektrikli fırın ve elektrikli su ısıtıcısı gücüne uygun) olacaktır. Prizlerin kullanma amacı ve güçleri belirtilecek, kullanma amacı belli olmayan priz güçleri bir fazlı priz için en az 300 watt, üç fazlı priz için en az 600 watt kabul edilecektir. Priz linyelerine en çok yedi priz bağlanabilecek, ancak priz güçleri toplamı 2000 VA.’yı geçmeyecektir.
Aydınlatma linyelerinde enaz 2,5 mm2 lik bakır iletken ve aydınlatma sortilerinde de enaz 1,5 mm2 lik bakır iletken kullanılır. Priz linyelerinde olduğu gibi her çizilen aydınlatma linyesine bir numara verilir.
SORTİ HATTI:Buattan alıcıya kadar olan kısma sorti hattı denir.
STANDART İLETKEN KESİTLERİ :
0,75 1 1,5 2,5 4 6 10 16 25 35 50 70 95 120 150 185 240 300 400 500 mm2’dir.
Aydınlatma Tabloları :Aydınlatmada kullanılan sigorta, şalter, sayaç, zil gibi kontrol ve kumanda cihazlarının toz, nem ve mekanik zorlamalardan korunması için tasarlanan panolardır.