[wpfp-link]

Elektriğin tarihçesini merak ettim ve aşağıdaki bilgilere ulaştım. 1600 yılından itibaren elektrik hakkındaki gelişmeleri görebilirsiniz:

  • 1672 : Otto von Guericke (1602 – 1686), Kükürt bir küreyi döndüren alet yaptı. Yün parçasını dönen küreye tutarak bir kıvılcım üretti. Bu sürtünme yoluyla elektrik yaratan ilk generatördür.
  • 1729 : İngiliz Stephen Gray (1696 – 1736) Metallerin iletken, ametallerin yalıtkan olduğunu keşfetti.
  • 1745 : Hollandalı Peter Van Musschenbroek elektrik depo edebilen , su dolu cam kavanoza batırılmış metal çubuktan ibaret Leyden Şişesi ni yaptı ki bu tarihin ilk sığacıdır. (kapasitör).
  • 1746 : Benjamin Franklin (1706 – 1790) Elektrik yüklerindeki artı ve eksi uçlarını keşfederek elektriğin korunumu ilkesini ortaya attı
  • 1752 : Benjamin Franklin gök gürültülü havada bir uçurtma uçurarak ipek bir ip ile şarzlı buluttan Leyden şişesini doldurmayı başardı. Böylece şimşek ile elektrik arasında bağıntı kurdu. Bu deney yıldırım savar (paratoner) in bulunmasına yol gösterdi.
  • 1759 : Franz Maria Aepinus (1724-1802) Paralel plakalı sığacı yaptı
  • 1770’ler : Henry Cavendish (1731-1810) Potansiyel fark, sıfır referans nokta, toprak gibi kuramları ortaya atarak, kendisinden sonra Coulomb ve Ohm’un çalışmalarına ışık tuttu.
  • 1777 : Fransız fizikçi Charles Augustin de Coulomb (1736 – 1802), yüklü iki metal küre ya da iki mıknatıs kutbu arasındaki itme veya çekme kuvvetini ölçebilen burulmalı tartı aygıtını gerçekleştirdi;
  • 1785 : Coulomb bulduğu tartı aygıtını kullanarak iki yük arasındaki itme veya çekme kuvvetinin, yüklerin çarpımı ile doğru, aradaki uzaklığın karesi ile ters orantılı olduğunu deneysel olarak gösterdi. Coulomb yasası, Newton’un kütle çekimi yasasının elektrikteki karşılığıdır (Kütleçekimyasasından farklı olarak elektrikte iki yük arasında itme kuvvetinin varlığı da söz konusudur).
  • 1794 : İtalyan fizikçi Alessandro Volta (1745 – 1827), çinko ve gümüş plakalar arasına tuz karışımlı sıvı koyarak elektrik akımı elde etmiş oldu. Burada çinko ve gümüş elektrotlar, tuzlu su elektrolittir ve aralarındaki kimyasal tepkime sonucu elektrik üretiliyordu. Bundan önceki insan yapımı tüm elektrik kaynakları statik idi.
  • 1796 : John Frederick Daniell (1790-1845) Elektrot yapımında farklı gereçler kullanarak günümüzün pillerine temel olan tasarımlarda bulundu.
  • 1800 : Volta’nın tasarımını geliştirilerek ilk ticari piller üretildi. Bilim adamları , kimyasal değişikliklerin elektrik, elektriğinde kimyasal değişiklik yarattığını anladılar.
  • 1800 : İngiliz William Nicholson, (1753-1815), elektrik akımı kullanarak suyu hidrojen ve oksijen gazlarına ayrıştırdı.
  • 1807 : Humphry Davy (1778 – 1829) Özel olarak yapılmış güçlü bir Volta pilini kullanarak bileşikler içinden elektrik akımını geçirmek suretiyle potasyum ve sodyumu bileşiklerinden ayırmayı başardı.Yeni metaller keşfetti.
  • 1819 : Danimarkalı Hans Christian Oersted (1775 – 1851), bir telin içinden akım geçirildiğinde elektrik akımının telin çevresinde bir manyetik alan oluşturduğu sonucuna vardı. Elektrik akımıyla manyetik alan yaratarak elektrik ile manyetizma arasındaki ilişkiyi kanıtladı.
  • 1819 : Fransız matematikçi ve fizikçi André Marie Ampére (1775 – 1836), Oersted in olgusunu betimleyen ve Ampère Yasası olarak adlandırılan magnetik alan ile bu alanı doğuran elektrik akımı arasındaki bağıntıyı formüle etti. Elektrodinamiğin de kurucusu olan Ampére aynı zamanda elektrik ölçme tekniklerini de geliştirerek elektrik akımını ölçen bir aygıt yaptı. Anısına elektrik akımı birimi amperdir.
  • 1827 : Alman fizikçi Georg Simon Ohm (1789 – 1854), İletkenlerden geçen elektrik akımına ilişkin çalışmalar yaparak Ohm yasası olarak bilinen, bir iletkenden geçen akımın iletkenin uçları arasındaki gerilim ile doğru, iletkenin direnciyle ters orantılı olduğunu formüle etti, Anısına elektrikte direnç birimi ohm dur.
  • 1829 :İskoç asıllı bir Amerikalı olan Joseph Henry (1797 –1878) Demir çekirdek etrafında tel sarımı suretiyle yaptığı bobin ile güçlü manyetik alan yaratarak bir tondan fazla metali kaldırmayı başardı.
  • 1831 : İngiliz fizikçi ve kimyager Michael Faraday, ( 1791 – 1867) Bir buhar makinesi ile bakır bir plakayı bir mıknatısın yarattığı manyetik alan içinde döndürerek elektrik üretti. Bu ilk generatördür.
  • 1831 : Joseph Henry, Faraday’ın buluşunu tersine çevirerek, manyetik alandan elektrik akımı geçirmek suretiyle bir bakır çemberi döndürmeyi başardı. Bu bir elektrik motorudur ve tarihte ilk kez, elektrik enerjisi makinelere güç vererek iş yapılmasını sağlıyordu.
  • 1833 : Alman fizikçi Wilhelm Weber (1804-1891) ve Karl Friedrich Gauss (177-1851) İki bina arsındaki ilk telgraf işlemini başardılar. Elektrik ölçüm için ilk uyumlu ünit sistemlerini buldular. Gauss jeomanyetik alanın yönü ve kuvvetini kaydetmek için Avrupa gözlem ağı organize etti
  • 1834 : Alman fizikçi Heinrich Lenz (1804-1865) Akan bir elektrik akımına ters yönde bir direnç vardır. Kuramı onundur ki Lenz yasası olarak bilinir.
  • 1841 : İngiliz fizikçi James Prescott Joule (1818-1889), Isının mekanik iş ile olan ilişkisini keşfetti. Bu keşif, enerjinin korunumu teorisine ve oradan da termodinamiğin birinci kanunu’nun eldesini sağladı. iş birimi joule, onun anısına verilmiştir. Lord Kelvin ile mutlak sıcaklık skalasını geliştirmiştir. Joule yasası olarak bilinen Bir direnç üzerinden geçen elektrik akımının ısı yaydığı buluşu onundur.
  • 1844 : ABD’li bulucu Samuel Morse (1791 – 1872) kısa ve uzun sinyalleri bir hat ile göndermekle ilk elektrikli telgrafı yaptı. Kısa ve uzun sinyallerin harflerdeki kodlamasına , Samuel Morse anısına Mors alfabesi denir.
  • 1845 : Alman fizikçi Gustav Robert Kirchhoff (1824-1887) Devre analizi olan “Bir noktaya giren ve çıkan akımların toplamı sıfırdır. Kirchhoff I”, “kapalı bir devrede harcanan gerilimlerin toplamı, sağlanan gerilimlerin toplamına eşittir. Kirchhoff II” yasalarını yayınladı.
  • 1851 : Heinrich Ruhmkorff (1803-1877) Çift kat sarımlı indüksiyon bobinini buldu. Bu buluş AC transformatörün gelişimine önderlik etmiştir.
  • 1864 : İskoçyalı matematikçi ve fizikçi James Clerk Maxwell (1831-79) Kuantum fiziği öncesi bilinen bütün elektrik ve manyetik kuramları açıkladı. Maxwell denklemleri olarak bilinen dört temel denklem onun tarafından ortaya atılmıştır.
  • 1869 : William Crookes (1832-1914) ve Johann Wilhelm Hittorf (1824-1914) Birbirilerinden ayrı olarak katot ışınlarını buldular.
  • 1876 : ABD’li Charles Francis Brush (1849 – 1929) Elektrik çalışma akımı üretebilen açık bobin dinamoyu buldu.
  • 1876 : ABD’li Alexander Graham Bell (1847 – 1922) Elektrik titreşimlerini sese dönüştürerek telefonu buldu ve patentini aldı.
  • 1877 : ABD’li Thomas Alva Edison (1847 – 1931) Sesi kaybedip yineleyebilen gramofonu (fonograf) geliştirdi.
  • 1879 : Edison karbon flamanlı akkorlamba için patent başvurusu yaptı. Üç yıl sonra New York sokaklarında bu lambalar ışıyordu. Edison yaşamı boyunca gerçekleştirdiği hareketli resim kamerası, teyp, projektör gibi çeşitli buluşları için 1093 patent almıştır.
  • 1879 : Brush ark lambaları Cleveland Caddelerini aydınlatmak için kullanıldı.
  • 1880 : San Fransisko da elektrik satmak için ilk şirket kuruldu. (California Electric Light Company)
  • 1881 : E.W. v. Siemens tarafından elektrikli tramvay yapıldı.
  • 1882 : Dünyanın ilk merkezi güç üretim tesisi doğru akım(DC) güç sistemli The Pearl Street Station New York’ta Thomas Edison tarafından açıldı.
  • 1882 : Wisconsin’de ilk hidroelektrik santral açıldı.
  • 1883 : Nikola Tesla, Tesla bobinini buldu. Bu, elektriğin gerilimini dönüştürebilecek ve uzak mesafelere iletmeyi kolaylaştıracak bir transformatör olup Tesla’nın alternatif akım projesinin önemli bir ayağıdır.
  • 1884 : İngiliz mühendis Charles Algernon Parsons (1854-1931) ilk başarılı buhar türbinini yaparak elektrik Jeneratör (generatör) lerini döndürmede kullanılmıştır..
  • 1886 : ABD’li fizikçi William Stanley, Jr. ( 1858–1916) İndüksiyon bobin transformatörünü ve alternatif akım sistemini geliştirdi
  • 1886 : ABD’de 40-50 adet su gücü ile çalışan elektrik üretim tesisi hizmette ya da yapım halindedir.
  • 1887 : Sırp asıllı bulucu, fizikçi, elektrik ve makine mühendisi Nikola Tesla (1856- 1943 Alternatif akım generatörü buldu. Böylece elktrik enerjisi uzun mesafelere kolaylıkla iletilebilecekti.
  • 1888 : Heinrich Hertz (1857-1894) Yıllar önce Faraday ve Maxwell tarafından bahsedilmiş radyo dalgalarını keşfetti ve ölçtü.
  • 1889 : ABD’de üretimlerinin tamamını ya da bir bölümünü su gücünden sağlayan elektrik şirketi sayısı 200’ü bulmuştur.
  • 1889 : İlk ticari uzun mesafe doğru akım ENH Portland şehri ile Willamette şelalesi üretim tesisleri arasında kuruldu.
  • 1891 : İlk belediye elektrik sistemi Northwest — Ellensburg, Washington.
  • 1892 : İtalyan fizikçi Guglielmo Marconi (1874 – 1937), sinyalleri birkaç km uzağa ulaştırarak’ telsiz telgraf patentini aldı. Daha sonra ilk kıtalararası radyo sinyalini göndermeyi başardı. 1901’de, İngiltere Cornwall’dan gönderilen sinyaller, Kanada’dan alındı. Bu olaydan sonra birçok yerde telsiz telgraf istasyonları kurulmaya başlandı.”Bilinenin aksine “Radyo”, Marconi’nin icadı değildir. Amerikan Yüksek Mahkemesi, ölümünün ardından Radyonun mucidinin Nicola Tesla olduğuna hükmetmiştir.”–78.190.245.209 19:57, 9 Şubat 2013 (UTC)Elektrik ve Modern Bilime Katkısı
  • 1895 : Alternatif akım üreten ilk generatör Niagara şelalesine kuruldu.
  • 1897 : İngiliz fizikçi Sir Joseph John Thomson, (1856 – 1940) Electron’u keşfetti.
  • 1897 : Nicola Tesla, iki patent başvurusunda bulundu; ‘Elektriksel Enerjinin İletimi İçin Bir Sistem’ ve ‘Elektriksel Enerjinin İletimi İçin Bir Cihaz’ Böylece resmen “Radyo” doğmuş oldu. Bir kaç yıl önce Hertz tarafından bulunan ve de ölçümlenebilen radyo dalgaları, Tesla ile hayat buldu ve insanlığın hizmetine girdi.–Bazhaber (mesaj) 12:35, 9 Şubat 2013 (UTC)
  • 1900’ler :Charles Proteus Steinmetz (1865-1923) Alternatif akım doğal kompleksi matematiksel analizini yazdı..
  • 1900 : ENH’de en yüksek gerilim 60 kilovolt.
  • 1908 : İlk komplike üretim tesisi Columbia nehri üzerine inşa edildi.
  • 1911 : Elektrikli klima yapıldı – W. Carrier.
  • 1913 : İlk hava kirliliği kontrol cihazı. Kül tutucu
  • 1913 : Elektrikli buzdolabı – A. Goss.
  • 1923 : Rus asıllı ABD’li elektrik mühendisi Vladimir Kosma Zworykin’ ilk kez resim tarama yöntemini tümüyle elektronik olarak yapan ikonoskopu buldu. Ertesi yıl da kineskop olarak adlandırılan resim tüpünün patentlerini aldı. Bu iki buluş, ilk televizyon sisteminin oluşturulmasına temel oluşturdu. 1950’li yıllarda televizyon artık izlenilmeye başlanmıştı.
  • 1923 : Fotoelektrik hücreler keşfedildi.
  • 1930 : ABD’li elektrik mühendisi Vannevar Bush (1890 – 1974)’un yönetiminde Cambridge’de Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT)’nde ilk bilgisayar yapıldı.
  • 1933 : 40 yıl boyunca dünyanın en büyük su santralı ünvanını elinde bulunduracak 6180 MW gücündeki Grand Coulee barajı ve HES yapımına başlandı
  • 1942 : İlk elektronik bilgisayarın yapımına başlandı ve aygıtın yapımı 1945 yılında tamamlandı.
  • 1947 : John Bardeen, Walter Houser Brittain ve William Bradford ShockleyABD’deki Bell Laboratuvarları’nda transistörü buldular. Elektrik sinyallerinin yükseltilmesini, denetlenmesini ya da üretilmesini sağlayan bu yarı iletken aygıt nedeniyle Bulucular 1956Nobel Fizik Ödülü’nü paylaşmışlardır. Elektron lambalarının bütün işlevlerini çok daha küçük boyutlu ve hafif, mekanik etkilere karşı daha dayanıklı, ömrü daha uzun, verimi daha yüksek, ısı kayıpları daha düşük ve harcadığı güç de çok daha az olarak yerine getirebilen transistörler elektronik alanında bir devrim olarak kabul edilir.
  • 1953 : İlk 345 kilovolt ENH
  • 1954 : Dünyanın ilk nükleer santralı Rusya’da elektrik üretimine başladı.
  • 2000 : Deniz dalgasının hareketinden yararlanılarak enerji üretilen ilk santral İskoçya’da işletmeye alındı.

Kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Elektrik_tarihi

Türkiyede elektriğin tarihi:

Türkiye’de elektriğin ilk nerede  kullanıldığı sorusu ilk anda İstanbul’u akla getiriyor.Ancak doğru yanıt İstanbul değil, Tarsus.Türkiye’nin elektrikle buluşması, 15 Eylül 1902 tarihinde İçel’in Tarsus İlçesi’nde gerçekleşti.Bundan tam 12 yıl sonra, 14 Şubat 1914 tarihinde ise İstanbul elektriğin ışıltısıyla tanıştı.

 

   Türkiye’de elektrik enerjisi ilk kez 1902 yılında İçel’in Tarsus ilçesinde kurulan bir hidroelektrik santralıyla üretilmeye ve kullanılmaya başladı.O dönemde   Tarsus Belediyesi’nde çalışan Avusturyalı Dörfler tarafından, 15 Eylül 1902 yılında, Berdan Nehri Bentbaşı mevkiinde kurulan hidroelektrik santralı, transmisyon kayışı ile 2kW’lık bir dinamoyu çevirerek, buradan elde edilen elektrik enerjisini Tarsus’a vermeye başladı.

 

     Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’nca yayımlanan “Tarsus Tarihi ve Eshab-ı Kehf” adlı kitapta yer alan bilgilere göre, üretilen elektrik enerjisi ile ilk zamanlar Tarsus’un sokakları aydınlatıldı. Elektrikle aydınlanan ilk konutlar ise Müftüzade SadıkPaşa (Sadık Eliyeşil) ile Sorgu Hakimi Yakup Efendi’nin evleri oldu.

 

    Daha sonra ise diğer evler de elektrikten yararlanmaya başladı.Bu dönemde evlerde elektrik düğmesi olmadığı için lambalar, santralden şartelin indirilmesiyle kapatılabiliyordu. Daha sonraki tarihlerde bu santrale ilaveler yapıldı ve Tarsus’un ışığa kavuşması, Türkiye tarihinde bir dönüm noktası olarak yerini aldı.

Kaynak: http://www.teias.gov.tr/eBulten/makaleler/2009/okulyeni2/tarih.html

 

 

Elektrik ve elektronik üzerinde buluşlara sahip olan en önemli bilim adamları:

  • Andre-Marie Ampere
  • Otis Boykin
  • Rudolf Diesel
  • Thomas Edison
  • Michael Faraday
  • Benjamin Franklin
  • Luigi Galvani
  • William Gilbert
  • Otto von Guericke
  • Joseph Henry
  • Charles Franklin Kettering
  • Lewis Latimer
  • James Clerk Maxwell
  • Isaac Newton
  • Hans Christian Oersted
  • Georg Ohm
  • Lester Pelton
  • Charles Proteus Steinmetz
  • William Stanley, Jr.
  • Nikola Tesla
  • Alessandro Volta
  • George Westinghouse
  • Granville Woods

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz