[wpfp-link]

Elektronikhobi.net olarak sürekli entegreli devreler yayınlıyoruz. Fakat daha önce entegrelerle çalışmamış hobiciler için temel bir entegre konusu hazırlamak istedik.

Entegre devreler genellikle IC veya chip (çip) olarak adlandırılır. Yarıiletken malzemenin(silicon) üzerinde oyulmuş kompleks devrelerden oluşur. Entegreler delikli plaket veya breadboarda uyacak şekilde plastik kılıflara konur. Pin adı verilen bacakları arasında 1inç yani 2,54 mm olur.

Pin numaraları:

Pinler kesik kısımdan veya nokta işaretinden başlayarak saat yönünün tersine sayılmaya başlanır. Aşağıdaki şekilde  8 pinli ve 14 pinli entegrelerin numaralandırılışı gösterilmiştir. Bu prensip her ölçüdeki entegre için aynıdır.

entegre pin yapisi
entegre pin numaralandırma

IC yuvaları (DIL soket)

Entegreler kolaylıkla sıcaklıktan zarar görebilirler. Bu yüzden direkt olarak lehim yapmak sakıncalıdır. Bunun yerine DIL soket de denilen entegre yuvaları kullanılır. Bu yuvalar devreye lehimlenir ve entegre bu yuvanın içine oturtulur.

Entegreyi yuvasından çıkarmak

Entegreyi yuvasından çıkarırken nazik olmalı ve bacaklarının zarar görmemesine çalışmalısınız.  Bu iş için düz uçlu bir tornavida işinizi görecektir. Her iki taraftan da yavaş yavaş çıkarmalısınız yoksa bacakları eğilecektir.

Statik elektriğe karşı önlemler

Antistatik poşetler

Birçok entegre statik elektriğe karşı duyarlıdır ve siz entegreye dokunduğunuzda bozulabilir. Bu entegreler genellikle antistatik ambalajlarda satılır ve üzerlerinde statik elektriğe hassas oldukları yazar. Bu entegreleredokunmadan önce toprağa, duvara, metal boru gbi bir malzemeye dokunarak üzerinizdeki statik elektriği boşaltmalısınız. Bu iş için özel ekipmanlar da satılmaktadır. Pratik bir çözüm olarak çalıştığınız masaya alüminyum folyo serip bunu da krokodil kabloyla su borusuyla veya 10kohmluk seri direnç üzerinden pencereyle topraklayabilirisiniz.

Datasheet(Kataloglar)

PDF Dosyaları

Genellikle datashhetler PDF dosyaları olarak bulunur. PDF dosyalarını açmak için Acrobat Reader veya Foxit reader programlarını kullanabilirsiniz.

Datasheetlerde entegrelerle ilgili detaylı bilgiler bulunur. Örnek devreler, bağlantı şemaları, pinlerin dizilişi, akım gerilim değerleri, test değerleri, grafikler, dayanabildikleri sıcaklıklar gibi bilgiler bulunur. Entegreleri anlamak için en değerli kaynak kendi datasheeti dir. 

Datasheet indirebileceğiniz siteler:

Sink ve source akımları

Entegrelerden bahsedilirken çoğunlukla sink ve source akımlarından sözedilir. Bu terimler entegre çıkışındaki akımların yönünü gösterir.

İçeri giren akıma sink akımı denir. Bunun anlamı malzeme yük kaynağa bağlanmıştır.(+Vs) ve entegre çıkışı low (0 V) olduğunda malzeme çalışacaktır.

Entegreden çıkan akıma ise source akımı denir. Bunun anlamı ise yük o V ile entegre arasına bağlanmıştır. Entegre çıkışı High (+Vs) olduğunda yük çalışacaktır.

Aynı entegreye aynı anda iki türlü de alıcı – yük bağlayaibilirsiniz. Genellikle entegrelerin maksimum sink akımı ve source akımı aynı değerdedir. Ama bazı istisnalarda örneğin 74LS TTL entegrelerinde sink akımı 16mA iken source akımı sadece 2 mA dir.

Çıkışları diyotlarla birleştirmek

using diodes to combine outputs

Entegre çıkışları asla direkt birleştirilmemelidir. Bu işlem için diyotlar kullanılır. Aşağıdaki şekilde bu durum gösterilmiştir. Diyotlar çıkış akımını geçirebilmelidir.  Düşük akım çeken led gibi yüklerle 1N4148 sinyal diyotlarını kullanabilirsiniz.

555 ve 556 Zamanlayıcılar

8-pin 555 timer entegresi birçok uygulamada kullanılır. 555in çıkışı (pin 3) 200 mA e kadar sink akımı ve source akımı verebilir.Bu akım birçok ledi yakmaya, röeleri çalıştırmaya, düşük akımlı lambaları yakmada kullanılabilr.Daha yüksek akımlı alıcıları kontrol etmek için ise transistör kullanmalısınız.

556 ise 555 in  14-pin paketindeki dual (çift) versiyonudur. . 2 adet timers (A ve B) aynı güç pinlerinden beslenir. ICM7555 ise 555 in daha düşük güçlü versiyonudur. Batarya ömrü uzun olması istenen uygulamalarda kullanılır. Buna karşılık sink – source akımı 20mA düzeyindedir. Pin dizilimi standart 555 ile aynıdır.

Lojik Entegreler (chips)

Lojik entegreler dijital sinyallerin işlenmesinde , flip flop dverelerinde, shift registerlarda , sayıcılarda ve display sürücülerde kullanılır. İki grupta toplanırlar. 4000 serisi ve 74 serisi. (74HC, 74HCT ve 74LS.)

Birçok uygulamada  en iyi seçim 74HC entegre ailesidir. 4000 serisi entegreler sadeve 6V dan daha yüksek gerilim kaynaklarıyla çalışır. 74LS ve 74HCT aileleri 5V kaynağa ihitiyaç duyarlar.

Aşağıdaki tabloda bu entegrelerin genel özellikleri verilmiştir:

Property 4000 Series 74 Series

74HC

74 Series

74HCT

74 Series

74LS

Technology CMOS High-speed CMOS High-speed CMOS

TTL compatible

TTL Low-power Schottky
Power Supply 3 to 15V 2 to 6V 5V ±0.5V 5V ±0.25V
Inputs Very high impedance. Unused inputs must be connected to +Vs or 0V. Inputs cannot be reliably driven by 74LS outputs unless a ‘pull-up’ resistor is used (see below). Very high impedance. Unused inputs must be connected to +Vs or 0V. Compatible with 74LS (TTL) outputs. ‘Float’ high to logic 1 if unconnected. 1mA must be drawn out to hold them at logic 0.
Outputs Can sink and source about 5mA (10mA with 9V supply), enough to light an LED. To switch larger currents use a transistor. Can sink and source about 20mA, enough to light an LED. To switch larger currents use a transistor. Can sink and source about 20mA, enough to light an LED. To switch larger currents use a transistor. Can sink up to 16mA (enough to light an LED), but source only about 2mA. To switch larger currents use a transistor.
Fan-out One output can drive up to 50 CMOS, 74HC or 74HCT inputs, but only one 74LS input. One output can drive up to 50 CMOS, 74HC or 74HCT inputs, but only 10 74LS inputs. One output can drive up to 10 74LS inputs or 50 74HCT inputs.
Maximum Frequency about 1MHz about 25MHz about 25MHz about 35MHz
Power consumption

of the IC itself

A few µW. A few µW. A few µW. A few mW.

PIC mikrodenetleyiciler

PIC  Programmable Integrated Circuit microcontroller yani programlanabilir entegre mikrodenetleyici anlamına gelir.Ufak çaplı bir bilgisayar gibidirler. İçlerinde işlemci, hafıza  giriş çıkış birimleri bulunur.

pic
pic

Picler çeşitli programlama dilleri kullanılarak programlanabilir. En çok kullanılan programlama dilleri;

CCS C , Basic, Asm, jal, mikroC gibi …. dillerdir.

Entegrelerle ilgili söyleyeceklerimiz şimdilik bu kadar. Kafanıza takılan bir soru veya görüşünüzü yorum kısmından yazmayı unutmayın.

.

 
 

2 YORUMLAR

  1. Teşekkürler güzel bir yazı. herhangi bir entegre datasheet’inin incelenmesi hakkında paylaşımınız var mı ya da önerebileceğiniz.

tegral için bir cevap yazın İptal

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz