Motor sürücüsünü anlatmadan önce mosfetlerden biraz bahsetmek istiyorum.  Mosfetler, Jfetlerin ailesinden olup jfetler ile sadece uygulama noktasında farklılık gösterirler. Mosfetlerin açılımı Metal Oxide Semiconductor Field Effect Transistor dür.  Metal Oxide Semiconductor yani mos açılımını  gate bacağı ile kanalı arasına konulan ve yalıtkan malzeme olan silikon di oksit (SiO2) malzemeden alır.  Mosfetler iki çeşittir. Bunlar; Azalan Tip Mosfet (Boşluk şarjlı, depletion)  ve Çoğalan (Enhancement) Tip Mosfet

 n-channel-e-mosfet-structure

   Bizim kullanacağımız mosfet, N kanallı Çoğalan Tip Mosfet olacak.  Bu mosfette gördüğünüz gibi source ve drain bacakları bir n tipi yarı iletken ile, gate bacağı ise metal oxide yalıtkan malzeme ile irtibatlıdır. Doğal olarak gate bacağından akacak olan bir akımdan söz edemeyiz.   Fetler(Alan etkili transistörler)  adından da anlaşılacağı gibi  source ve drain arasındaki akım geçişini, gate bacağına uygulanan voltaj yani p tipi yarı iletkene etki eden bir elektrik alan cinsinden kontrol eder.  Bu meretin çalışmasını şöyle özetleyebiliriz; 

1-)  Gate bacağına herhangi bir voltaj uygulanmadığı taktirde, drain bacağına + kutup ile polarlanmış bir voltaj kaynağı ve source bacağına “-” kutup  ile polarlanmış bir voltaj kaynağı bağlandığında  source ve drain arasında bir akım geçişi söz konusu değildir. Çünkü drain bacağı ters polarlanmıştır ve p tipi kanal ile n tipi yarı iletken arasında bir elektriksel alan barajı oluşmuştur. 

 mosfet

2-) Gate bacağına uygulanan + kutup ile polarlanmış bir voltaj kaynağı, p tipi kanal içindeki elektronları kapasitif olarak yalıtkan malzeme tarafında toplayacaktır.  Böylece drain bacağı tarafından oluşturulan elektriksel alan bariyeri yavaş yavaş delinmeye ve darin-source arasında bir kanal açılmaya başlar.

3-) Gate bacağına uygulanan gerilim ne kadar arttırılırsa drain ve source arasındaki geçit kanal o kadar artacağı için mosfet daha fazla akıma elverişli olarak çalışabilecektir. 

Azalan tip mosfette drain ve source arasına ince bir n tipi yarı iletken ile kanal açılmıştır yani normal şartlarda source ve drain arasında akım akışı gözlenmektedir.

Azalan Tip Mosfet
Azalan Tip Mosfet

 Burada gate bacağına uygulanan “-” kutup ile polarlanmış bir voltaj kaynağı, p-n junction bariyerini büyüteceği için akım akışını azaltacaktır. Yani eksi yönde volyaj arttırıldığında mosfeti kapatmış oluruz. 

1 Yorum

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz