LED öndirenci hesaplama
[divider]
Yukarıda ledin direkt besleme kaynağına bağlanmaması gerektiğini anlattık. Devreden geçen akımı azaltmak için öndirenç kullanmak şart. Ledin nominal akımından %10 fazla akım geçmesi demek, ledin kullanım ömrünün azalması hatta hemen hasar görmesine neden olur.
Ön direnci hesaplamak için ledin özelliklerini bilmek gerekir. En çok kullanılan ledler (örneğin beyaz ledler) 3,6Volt 30 mA de çalışırlar. Fakat bu değer özellikle ledin parlaklığına ve rengine göre değişir. Bu değerler, ledin üreticisi tarafından bildirilir.
Örnek bir ön direnç hesaplamasını 9V pil ile beslenen , 3,6 V – 30 mA nominal değerlere sahip, beyaz parlak led için yapalım:
| R = | V – VLED |
| I |
Örneğimizde;
R = (9 – 3.6)/0.03 => R = 180 Ohm
0.03 değeri, 30mA (10-3). akımın ampere çevrilmesiyle hesaplanıyor.
Daha fazla LED için öndirenç hesabı yapma
[divider]
Çok sayıda ledi çalıştırmak istersek ne yapacağız? 2 farklı şekilde led bağlantısı yapılabilir. Seri bağlantı veya paralel bağlantı kullanabilirsiniz. Veya karışık bağlantı da kullanabilirsiniz. Her bağlantı şeklini teker teker açıklayalım:
Ledler seri bağlanırsa;
Bir ledin anodu diğer ledin katoduna bağlanırsa ve bu şekilde bağlanmaya devam ederse, seri bağlanmışlardır. Aşağıdaki şekilde bağlantı gösteriliyor:
Ledleri seri bağlarken aşağıdaki hususlara dikkat etmeliyiz:
- 1. Gerilim düşümlerinin toplamı, toplam gerilim düşümüne eşittir. Başka bir deyişle, her lede 3,6V düşecek ve 3,6*3 = 10,8 V gerilim ledlerin normal parlaklıkta yanması için ledlerin üzerine düşecek. (Bakınız.. Kirşof’un gerilimler kanunu)
- 2. Her ledden aynı akım akacak. Ledden geçmesi gereken 30 mA akım, hepsinden geçecek. Öndirenç hesaplarken bu değeri kullanacağız.
Örnek hesaplama:
24 V besleme geriliminde , 3 tane ledi seri bağladığımızı düşünelim.Her ledin çalışma parametreleri; 3,6 V 30 mA olsun. Önce toplam gerilim düşümünü hesaplayalım:
VTOPLAM = 3 x 3.6 = 10.8V
Hesaplamada kullanacağımız 30mA, 0.03 Ampere tekabul ediyor. Yukarıda verdiğimiz formülü uygulayalım:
R = (V-VTOPLAM) / I => R = (24 – 10.8) / 0.03 => R = 440 Ohm
LEDler paralel bağlanırsa:
[divider]
DİKKAT EDİNİZ!!! Ledlerin paralel bağlanması tavsiye edilmez! Ortak bir ön direnç ile ledleri paralel bağlamak isterseniz, bütün ledlerin aynı özellikte olduğundan emin olmalısınız. Bir tanesi azıcık farklı olsa, kendi satırındaki hatta diğer satırlardaki ledleri bozabilir.
Bu bağlantıda, her satıra, ön direnç bağlamanızı tavsiye ediyorum. Bu yöntemde istediğiniz kadar ledi paralel bağlayabilirsiniz. Ama her satırın kendi ön direnci olur.
Bu bağlantıda, her satırım anot tarafı ile katot tarafı birbirine bağlıdır.:
Ledleri paralel bağlarken aşağıdaki hususlara dikkat etmeliyiz:
- Hesaplamada kullandığımız voltaj bütün ledlerde aynıdır. Her lede aynı gerilim düşümü olur.
- Hesaplamalarda kullandığımız akım, her bir ledden geçen akınların toplamıdır Yani ne kadar fazla ledi paralel bağlarsanız, ihtiyaç olan akım o kadar artar.
Örnek hesaplama:
24 V besleme geriliminde , 3 tane ledi paralel bağladığımızı düşünelim.Her ledin çalışma parametreleri; 3,6 V 30 mA olsun. Önce toplam akım ihtiyacını hesaplayalım:
ITOPLAM = 30 x 3 = 90mA = 0.09 Ampere
Hesaplamada kullanacağımız akım 0.09 Ampere, ve gerilim düşümü 3.6 volt olur. Aynı formüle göre ön direnci hesaplayalım:
R = (V-VTOPLAM) / I => R = (24 – 3.6) / 0.09 => R = 226.6 Ohm
[box type=”warning” align=”aligncenter” width=”640″ ]SONRAKİ SAYFAYA AŞAĞIDAN GEÇEBİLİRSİNİZ.[/box]
