Elinizdeki bir led’in parlaklığını nasıl değiştirebilirsiniz? Led ışığı kısılabilir mi? Ledin parlaklığını azaltmak yada arttırmak mümkün mü? Led temelde bir diyottur, doğru polarmalandığında ileri gerilim 0.7 V değerini aştığında ışık yaymaya başlar ve gerilim 0.7 V’un altına inerse ışık yaymayı keser.
Eğer uyguladığımız gerilimin değerini arttırırsak ledin parlaklığıda artar mı? Bu parlaklık ayarı için mantıklı bir çözüm mü? Tabi ki hayır..
Gerilim değerinin belli bir değerin üstüne çıkması ledin bozulmasına sebep olacaktır.
O zaman parlaklığı değiştirmek için ne yapabiliriz bir bakalım. Basit bir PWM metoduyla bu projeyi gerçekleştireceğiz. Buna PWM LED devresi de diyebiliriz. PWM yani kare dalganın darbe genişliğini değiştirerek parlaklı kontrolü mümkündür. Bu projemizdede PWM sinyali üretmek için 555 Timer IC kullanacağız.
Ek bilgi:
Pwm kontrollü ledli kalp devresi
8 kanallı Pwm led efekt devresi
Elektronik Malzeme listesi:
- Direnç (4.7kΩ)
- Potansiyometre (10kΩ)
- Kondansatör (100nF yada 0.1µF)
- 555 timer IC
Devre Nasıl Çalışıyor?
Devrenin mantığını daha iyi anlayabilmek için önce PWM konusunu inceleyebilirsiniz. Op-amplar ve 555 entegresi PWM sinyalı üretmek için sıklıkla kullanılırlar.
Biz devremizde 555 entegresini kullanıyoruz. Bu devreyi ışığı kısan bir anahtar gibi düşünüp kullanabilirsiniz. PWM konsepti ayrıca lambaların parlaklığını değiştirmek içinde uygulanabilir.
Devreye güç verdiğimiz anda çıkışımız 5V olacak çünkü 2. pin (trigger pin) Vcc’nin 3 te 1’inden daha küçük.
Daha sonra çıkış gerilimi 10k Ω pot ve diyot(D2) üzerinden kondasatöre ulaşacak, böylece kondansatör Rd zaman sabitine göre şarj olmaya başlayacak. (Rd= 2. diyottan önceki direnç değeri)
Kondasatörün gerilimi Vcc nin 3 te 2 ‘sini aştığı anda 555 timer resetlenir. Daha sonra çıkış gerilimi 0V olur.
Bu sırada kondansatör 1.diyot(D1) ve pot üzerinden output piniyle deşarj olur.
Kondansatör gerilimi Vcc nin 3te 1’inin altına düştüğünde 555 timerın çıkışı tekrar 5V’a çıkar. Bu süreç devam eder.
Eğer potansiyometreyi orta noktasına getirirseniz yani %50, %50 darbeye sahip olacağız. Oda demek oluyorki kare dalgamınızın darbesinin %50 sini çıkıştan alacağız.
Bu darbenin genişiliği şarj ve deşarj süresiyle değiştirilir ve buda potansiyometrenin değeriyle sağlanır.
Videoda potansiyometreyle parlaklığın nasıl değiştiğini görebilirsiniz.
Bu video PWM LED devresinin uygulamasıdır.
555 Timer IC
